در این مناطق، کالاها از تسهیلات مالیاتی و گمرکی ویژه‌ای بهره‌مند می‌شوند و به دلیل وجود قوانین کاری تسهیل‌شده، فرآیند ترخیص کالا سریع‌تر و کارآمدتر انجام می‌شود. این رویه‌ها، علاوه بر کاهش هزینه‌ها و زمان، بستر مناسبی برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی و توسعه اقتصادی مناطق ایجاد می‌کنند.

هدف از ایجاد مناطق آزاد، ایجاد فرصت‌های بیشتر برای تجارت و سرمایه‌گذاری، ایجاد اشتغال، انتقال فناوری و توسعه نقل‌ و انتقالات و زیرساخت‌های مرتبط است.

نحوه تشکیل پرونده جدید جهت ثبت‌ سفارش در مناطق آزاد

بعد از احراز صلاحیت مناطق آزاد، می‌توان با انتخاب نقش بازرگان حقیقی و بعد از استعلام‌های لازم مجوز فعالیت در منطقه آزاد مربوطه را دریافت کنید. اکنون با انتخاب گزینه بازرگان حقیقی منطقه، منوی ثبت سفارش کالا در آنجا برای شما فعال می‌شود. در این منو از قسمت عملیات تجارت خارجی، گزینه مدیریت پرونده را انتخاب کرده و در سمت چپ پرونده جدیدی ایجاد کنید.

پس از ایجاد پرونده جدید، اطلاعات مربوط به تمام مراحل کالای وارداتی و ارز‌های موردنیاز آن باید وارد شود و سپس بر روی گزینه ثبت سفارش کلیک نمایید. پس از اتمام مراحل ثبت سفارش ، در قسمت وضعیت مدیریت پرونده‌ها، پرونده جدیدی اضافه خواهد شد.

در این قسمت گزینه جزئیات و سپس استعلام ضوابط را انتخاب کنید تا وضعیت پرونده به استعلام شده، تغییر پیدا کند. پس از آن با انتخاب گزینه ارسال درخواست مجوزها، وضعیت پرونده را به در انتظار مجوزها تغییر دهید تا روال قانونی آن طی شود.

پیش نیاز واردات کالا به مناطق آزاد

برای تسهیل واردات کالا به مناطق آزاد و ویژه، داشتن شناسه منحصر به فرد معروف به مجوز اقتصادی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی الزامی است. این شماره شناسایی به عنوان یک نیاز حیاتی برای انجام فعالیت های تجاری در این مناطق عمل می کند.

شناسه شیما مشروعیت واردکننده را تایید می ‌کند و امکان انجام معاملات و عملیات بی ‌وقفه در مناطق آزاد را نیز فراهم می ‌کند. کسب‌ و کارها با دریافت این مجوز اقتصادی می ‌توانند از مزایا و مشوق ‌های مناطق آزاد و ایجاد فرصت ‌های تجاری و سرمایه‌ گذاری در فضای اقتصادی ایران بهره‌ ببرند.

روش ثبت سفارش در مناطق آزاد

واردات هر نوع کالای تجاری از کشورهای خارجی به مناطق آزاد ممنوعیتی ندارد، اما با وجود گمرک‌های مستقر در این مناطق، ورود کالا مطابق قوانین و مقررات منطقه انجام می‌شود. اداره گمرک ایران، موظف است در زمینه کنترل و مدیریت با مناطق آزاد همکاری های لازم را داشته باشد.
واردکنندگان و بازرگان کالا، باید جهت ثبت سفارش به سامانه تجارت مراجعه کنند و با استعلام‌های لازم به مراحل سفارش را تکمیل کنند.

در سامانه ثبت سفارش، بستری فراهم شده است تا بازرگانان به راحتی بتوانند استعلام‌های لازم از جمله استعلام کارت‌های بازرگانی خود را دریافت کنند.
جهت دریافت ارز، برای کالاهای غیر از گروه یک در مناطق آزاد باید به بازارهای ثانویه مراجعه کرد. این تصمیم بر اساس سیاست‌‌های جدید ارزی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران است.

مراحل ثبت سفارش در مناطق آزاد

برای ثبت سفارش در مناطق آزاد باید مراحلی را طی کنیم. از این مراحل می‌توان به اخذ شناسه، ثبت نام در سامانه، ورود به سامانه، اخذ نقش بازرگانی، ایجاد پرونده، استعلام ضوابط، تغییر وظعیت پرونده و دریافت کد ثبت سفارش از مراحل ایجاد ثبت سفارش در مناطق آزاد است که در ادامه هر یک را به طور کامل توضیح خواهیم داد.

اخذ شناسه یکپارچه مناطق آزاد : به منظور دریافت شناسه به سامانه شیما مراجعه کرده و شناسه یکپارچه مناطق آزاد را دریافت کنید.

ثبت‌نام در سامانه جامع تجارت ایران : به سامانه جامع تجارت ایران مراجعه نمایید و ثبت‌نام خود را انجام دهید.

ورود به سامانه جامع تجارت و احراز صلاحیت: با استفاده از شناسه و رمز عبور خود می توانید وارد سامانه شوید و صلاحیت خود را احراز کنید.

اخذ نقش بازرگان در مناطق آزاد : در سامانه، نقش بازرگان را در مناطق آزاد به دست آورید.

ایجاد پرونده ثبت سفارش جدید : پس از اخذ نقش بازرگان، پرونده جدیدی برای ثبت سفارش ایجاد کنید.

استعلام ضوابط و درخواست مجوزهای مورد نیاز : ضوابط مربوط به ثبت سفارش را استعلام کنید و مجوزهای مورد نیاز را درخواست دهید.

تغییر وضعیت پرونده برای ثبت سفارش و پرداخت کارمزد : پس از تایید مجوزها، وضعیت پرونده را به حالت «آماده برای ثبت سفارش» تغییر دهید و کارمزد مربوطه را نیز پرداخت کنید.

مراحل ترخیص کالا از مناطق آزاد

پس از ارائه اسناد و مدارک مربوط به کالا بخش مورد نظر، کالاها و اسناد را بررسی نمایید و میزان مطابقت آن‌ها را چک کنید. در واقع این کار برای جلوگیری از ورود کالای غیرمجاز و قاچاق است، زیرا ممکن است در بارنامه کالای دیگری درج شود؛ ولی کالای واردی کالای غیرمجازی باشد اتفاقی که معمولا در مرز‌ها و برای ورود کالاهای غیرمجاز صورت می‌گیرد.

پس از بررسی این موارد باید صورت‌حساب‌هایی که از سوی خود گمرک تعیین شده به حساب سازمان منطقه آزاد واریز شود و گواهی پرداخت دریافت شود سپس به‌واسطه گواهی پرداخت دریافتی پروانه ترخیص به حساب تاجر صادر خواهد شد که به وی اجازه ترخیص کالا از مناطق آزاد را می‌دهد.

در این مرحله نیز باز بررسی‌های لازمه جهت تطبیق پروانه و مجوز با کالای ترخیصی صورت می‌گیرد و پس از مشخص‌شدن عدم ایرادات می‌توان کالا را از مناطق آزاد ترخیص نمود.

سخن پایانی

ما در این مقاله سعی کردیم تا به ثبت سفارش و نحوه ترخیص کالاها از مناطق آزاد بپردازیم. گرچه این مراحل دشواری و سختی خاصی ندارند؛ اما همچنان از اهمیت بالایی برخوردارند که رعایت کردن آن‌ها لازمه ترخیص کالا از گمرک است.

همچنین ورود و ترخیص کالا از مناطق آزاد دارای فواید و معافیت‌های مالیاتی و عوارض گمرکی می باشد که می‌تواند برای اشخاصی که به‌تازگی کسب‌وکاری را ایجاد کرده‌اند، مفید واقع شود. بهتر است هنگام ترخیص کالا از مناطق آزاد قانون راجع به اداره مناطق آزاد بررسی شود تا هرچه سریعتر عمل ترخیص کالا از انبار توسط ترخیص کار گمرک صورت بگیرد.